Sitanii

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kuuliza maswali haya: “Je, mfanyabiashara unaufahamu mwaka wa kodi wa taasisi au kampuni yako? Unafahamu makisio na taarifa ya mapato ya biashara au shughuli zako yanafanywaje? Usikose sehemu ya 22 kupitia Gazeti la JAMHURI kila Jumanne kupata majibu haya.” Sitanii, niwashukuru tena wasomaji wangu kwa mrejesho mkubwa mnaonipa. Nikiri tena sikufahamu kuwa sekta ya ...

Wiki iliyopita sikuzama sana katika mada hii ya kodi. Nawashukuru wasomaji wangu kwa kuendelea kuniletea mrejesho mkubwa katika eneo hili la kodi. Hakika sikufahamu kuwa kumbe watu wengi wana matatizo ya jinsi ya kuanzisha biashara kiasi hiki hadi nilipoanza kuandika makala hii. Nimeahidi kuwa makala hii nitaichapisha kama kitabu, lakini pia nikiri kuwa kuna baadhi ya maeneo nitapaswa kuyarekebisha maana ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kuwasisitiza wafanyabiashara na wamiliki wa kampuni kuhakikisha wanafunga hesabu zilizokaguliwa na kuziwasilisha TRA. Ni imani yangu kuwa wengi kama si nyote mlitekeleza na kama hukufanya hivyo, wasiliana haraka na ofisi ya TRA iliyopo karibu yako, kwani bila kufanya hivyo unahatarisha uhai wa kampuni yako kwa faini za kisheria. Sitanii, nichukue fursa hii kulishukuru Baraza ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kuainisha mapato yatokanayo na ajira ambayo kisheria unapaswa kuyalipia kodi kama mwajiriwa. Ni wajibu wa mwajiri kukata kodi hiyo ya zuio kwa pato la mwajiriwa pale anapompatia malipo hayo kila mwezi. Sitanii, jambo moja nilisisitize hapa, biashara nyingi zinapata tabu sana kutokana na kutofanya marejesho ya kodi kila miezi sita na kila baada ya ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kusema wiki hii nitaangalia taratibu na viwango vya kodi wanazolipa wafanyakazi walioajiriwa katika kampuni, taasisi au shirika, kisha ikiwa nafasi itaruhusu nitajadili kodi ya mashirika. Sitanii, kabla ya kuangalia kodi hizi naomba uniruhusu mpendwa msomaji nitumie fursa hii kuipongeza Serikali ya Awamu ya Tano, chini ya Rais John Pombe Magufuli kwa bajeti iliyowasilishwa bungeni ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala yangu kwa kueleza taratibu na kiwango cha kodi wanachopaswa kulipa wafanyabiashara wanaofanya biashara yenye thamani zaidi ya Sh milioni 20. Niliahidi kueleza taratibu za jinsi ya kutunza kumbukumbu na muda wa mtu kuwasilisha marejesho yake ya mapato kwa Kamishna wa TRA katika mwaka katika makala hii. Sitanii, kabla sijaenda mbali nikugusie jambo moja ndugu msomaji wangu. ...

Nikiri nimeendelea kupata simu na maswali mengi kuhusu ‘Jinsi ya kuanzisha biashara Tanzania.’ Nimepata simu kutoka Rukwa, Katavi na maeneo ya mbali. Changamoto kubwa ninayoipata ni wahusika kukutana na makala hii katikati bila kusoma za mwanzo. Sitanii, ananipigia mtu anaulizia mambo niliyoyazungumzia katika sehemu ya kwanza, ya pili au ya saba. Inaniwia vigumu pia kuanza kumwelezea mtu mmoja mmoja hatua unazopaswa ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala yangu kwa kuahidi kuwa kuanzia makala ya leo nitaanza kuzungumzia kodi na tozo mbalimbali katika biashara. Katika makala hii ya Jinsi ya Kuanzisha Biashara Tanzania, kupitia vitabu na sheria mbalimbali nilizosoma, nimebaini kuwa kuna kodi za msingi saba na ushuru wa aina tatu. Kodi hizi ni kodi ya mapato (mtu binafsi), kodi ya makapuni, kodi ya ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kuhoji iwapo unazifahamu nyaraka tatu muhimu unazopaswa kuwa nazo baada ya kusajili kampuni. Nyaraka hizi nimepata kuzigusia katika makala zilizotangulia na hata nilipozungumzia Jina la Biashara nilizigusia. Kabla sijaingia kwa kina kuzungumzia nyaraka hizi, naomba kuwashukuru wasomaji wangu wengi mnaonipigia simu kutoka Muheza, Bukoba, Mbeya, Kigoma, Mwanza, Zanzibar, Dar es Salaam, Tanga, Arusha, Kilimanjaro, ...

Wiki iliyopita nilisitisha safu hii kwa toleo moja kwa nia ya kuandika juu ya kifo cha mmiliki wa vyombo vya habari, Dk. Reginald Mengi. Hadi leo bado naendelea kusikitika na Watanzania wanasikitika. Hata hivyo, ni lazima maisha yaendelee. Tumwombee huko aliko apumzike kwa amani, ilhali sisi tuliobaki tukiendelea kumuenzi kwa kazi ya mfano aliyoifanya maishani mwake. Sitanii, safu hii inasema: ...

Najua yameandikwa mengi kuhusu Dk. Reginald Mengi. Dk. Mengi, Mwenyekiti Mtendaji wa kampuni za IPP na Mwenyekiti wa Wamiliki wa Vyombo vya Habari Tanzania (MOAT), amefariki dunia wiki iliyopita. Ni kutokana na kifo cha Dk. Mengi, leo nimeahirisha sehehemu ya 13 ya makala yangu ya ‘Jinsi ya Kuanzisha Biashara Tanzania’. Nilifanya hivyo walipofariki dunia Ruge Mutahaba na Ephraim Kibonde, kama ...

Katika sehemu ya saba ya makala hii nilihitimisha na aya hii: “Je, unafahamu utaratibu wa kisheria wa kusajili Jina la Biashara, gharama ya usajili, muda wa kukamilisha usajili, nyaraka zinazotakiwa, umri wa mtu anayetaka kusajili Jina la Biashara na matakwa mengine ya kisheria? Usikose nakala yako ya gazeti hili makini la uchunguzi JAMHURI Jumanne ijayo.” Zimepita wiki nne sasa tangu ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kusema kuwa leo nitaelezea masharti na aina ya viambatanisho unavyopaswa kuweka katika kuwasilisha fomu ya maombi ya leseni. Naomba kuwashukuru wasomaji wangu kwa kunipigia simu nyingi kadiri inavyowezekana na kwa kuonyesha kuwa mnatamani kupata kitabu hiki haraka kadiri inavyowezekana. Sitanii, kitabu hiki nitakichapisha na kukiingiza mitaani hivi karibuni, ila nawaomba uvumilivu. Wapo mliotaka niwatumie ...

Wiki iliyopita nilieleza kuwa leo nitaeleza wakati wa kuwasilisha maombi ya leseni chini ya kifungu cha 14 unapaswa kuipitisha hatua zipi. Katika sehemu hii ya 10, naomba kufafanua hili. Fomu yako ya kuomba leseni ni lazima ianzie ngazi ya chini kabisa. Sitanii, ngazi hizi ndizo za kufanya uamuzi wa awali wenye madhara makubwa mbele ya safari. Unaanzia ngazi ya kijiji ...

Mpendwa msomaji, leo ni siku nyingine tunapokutana hapa. Nikiri wiki iliyopita nilihitimisha makala hii na maneno haya: “Mwisho, nawaomba wasomaji wangu, mniruhusu nisiwe ninawajibu maswali yenu kwa sasa kwani ni mengi. Nikiingia katika kujibu maswali hayo kama nilivyofanya leo, hakika sitaweza kukamilisha mada hii inayopaswa kuwa na makala zisizopungua 12 zikiwa msingi wa jinsi ya kufanya biashara Tanzania. Tukutane wiki ...

Leo naandika makala hii nikiwa hapa Bukoba. Nimesafiri kutoka Dar es Salaam hadi Bukoba kwa kutumia usafiri wa gari dogo (IST). Kauli aliyopata kuitoa Rais John Pombe Magufuli kuwa ipo siku mtu atasafiri kwa teksi kutoka Mtwara hadi Bukoba, hakika ni ya kweli. Waswahili wanasema: “Baniani mbaya, kiatu chake dawa.” Sitanii, hakika Rais Magufuli anajenga miundombinu. Mikoa yote niliyopita, Pwani, ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa aya hii: “Kumbuka kuna biashara zina leseni zaidi ya moja, hivyo kama nilivyosema kabla ya kuanzisha biashara, unapaswa ufanye utafiti kufahamu aina ya biashara unayotaka kuifanya, eneo unalopaswa kufanyia, aina ya wateja, aina za kodi, leseni na mengine mengi. Ikumbukwe hapa nazungumzia mtu aliyechagua kuanzisha biashara kama mtu binafsi, hapa sijazungumzia jina la biashara ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala yangu kwa kuzungumzia ukadiriaji wa mapato/mauzo/mzunguko, kiwango ambacho hutumika kumkadiria kodi ya mapato mfanyabiashara. Kabla sijaendelea, yametukuta tena. Mtangazaji maarufu nchini, Ephraim Kibonde, amefariki dunia. Kibonde, ndiye alikuwa mwendesha shughuli ya maziko ya Ruge Mutahaba huko Bukoba, sasa naye amefariki dunia. Naipa tena pole familia ya Clouds na wanahabari wote hapa nchini. Ni habari mbaya, niko ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa aya hii: “Je, unafahamu taratibu zikoje ukifika TRA hadi unakadiriwa kiwango cha kodi utakayolipa kwa mwaka? Je, unafahamu ukiishalipa hayo malipo ya TRA ni ofisi ipi nyingine unapaswa kwenda kupata leseni ya biashara? Usiikose JAMHURI wiki ijayo uweze kusoma sehemu ya 4 ya makala hii ambayo baadaye itajumuishwa na kuchapishwa kama kitabu.” Sitanii, ndani ...

Wiki iliyopita nilieleza sehemu ya pili ya taratibu za kuanzisha biashara kwa mtu yeyote mwenye nia ya kufanya hivyo hapa Tanzania. Nimeandika mwendelezo wa hatua ya kwanza ambayo ni ‘wazo la biashara’ na nikagusia hatua ya pili ambayo ni ‘eneo la kufanyia biashara’. Jambo la tatu katika kuanzisha biashara unapaswa kuamua MFUMO WA KUFANYA BIASHARA yako. Sitanii, mfumo wa kufanya ...

Wiki iliyopita nilihitimisha makala hii kwa kusema kuanzisha biashara ni sawa na kujenga nyumba. Nyumba iliyo bora inapaswa kuwa na ramani. Na si ramani tu, bali hesabu za vifaa vitakavyotumika. Hii itakuwezesha kujua utatumia saruji mifuko mingapi, nondo ngapi, mabati mangapi, kokoto kiasi gani, mchanga, maji, gharama za ufundi na mambo mengine. Sitanii, katika sehemu ya kwanza nilikwambia mpendwa msomaji, ...

Wiki iliyopita nimehitimisha makala iliyokuwa ikiwasihi Rais John Magufuli na Waziri wa Fedha, Dk. Philip Mpango, kujenga wafanyabiashara nchini. Nimeandika makala hii katika matoleo matano yaliyopita, na nashukuru tayari maandishi yangu yamezaa matunda. Nilianza kuandika makala hizi baada ya Rais Magufuli kuwazuia Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) wasiwakadirie kodi kubwa isiyolipika wafanyabiashara. Dk. Mpango naye amewazuia TRA kufunga biashara ya ...