Jamhuri

Na Peter Haule, JamhuriMedia, Arusha

Katibu Mkuu wa Wizara ya Fedha na Mipango, Dkt. Natu El- Maamry Mwamba, amesema kuwa nchi za Kusini mwa Afrika zinaangalia namna ya kuendeleza soko la ndani la mitaji kwa kutumia Hati fungani ili kuziwezesha kupata mikopo ya ndani wakati ambao mikopo mingi ya kibiashara Duniani imekuwa ikipatikana kwa gharama kubwa.

Hayo yamebainishwa jijini Arusha kwa niaba yake na Kamishna wa Idara ya Usimamizi wa Madeni wa Wizara ya Fedha na Mipango, Bw. Japhet Justine, wakati wa Mkutano wa Wataalamu wa masuala ya uchumi na fedha wanaosimamia madeni ya nchi zao kutoka nchi 16 za kusini mwa Afrika.

Alisema kuwa nchi za kusini mwa Afrika zinaangalia namna ya kutumia Soko au Hati fungani za ndani ambazo ni za muda mfupi, wa kati na mrefu zinatoa nafuu kubwa kwa nchi za Afrika, kwa kuwa mikopo ya aina hiyo ni nafuu na haihitaji matumizi ya  dola wala uwekezaji wa nje na haina shinikizo wakati huu ambao soko la Dunia halifanyi vizuri.

“Duniani mikopo ya kibiashara inapatikana kwa gharama kubwa, hivyo mikopo ya ndani itakuwa sehemu ya hatua muhimu ya kuzisaidia nchi za Afrika kufanikisha ufadhili wa bajeti kwa ajili ya maendeleo yao”, alisema Bw. Justine.

Bw. Justine alieleza kuwa kuliendeleza Soko la ndani la Hati Fungani kunatoa fursa  kwa nchi za Afrika kufanya vizuri zaidi, ambapo  Tanzania kwa sasa inapata mikopo ya zaidi ya trilioni saba kutoka soko la ndani ambayo husaidia kufanikisha bajeti Kuu ya Serikali.

Aliongeza kuwa zipo nchi ambazo zinafanya vizuri katika bajeti zao kwa kutumia fursa ya soko hilo ikiwemo Namibia ambayo zaidi ya asilimia 80 ya Bajeti yake inatokana na mikopo ya ndani kupitia hati fungani zake.

Alisema Mkutano huo utajadili na kuchambua aina ya hati fungani za ndani zinazotolewa huwa na manufaa katika kukuza uchumi wakati ambao mikopo  inapopungua kutoka kwa wakopeshaji wa kimataifa na pia wakati huu ambao Soko la  hati fungani la Ulaya limepungua kwa kiasi kikubwa.

Aidha amewataka wajumbe wa Mkutano huo kuhakikisha wanakuwa na majadiliano yenye tija na kubadilishana uzoefu ili kuzisaidia Serikali za nchi zao katika kufikia maendeleo endelevu.

Bw. Justine amezipongeza nchi zote zilizoleta wawakilishi wao na pia amewataka wajumbe wa mkutano kutembelea vivutio vya utalii vilivyopo Tanzania Bara na Zanzibar.

Mkutano huo umezishilikisha nchi za kusini mwa Afrika ikiwemo wenyeji Tanzania, Namibia, Zambia, Zimbabwe, Malawi, Afrika Kusini, Uganda, Kenya, Sudani Kusini na Ethiopia.

Na Dotto Kwilasa, JamhuriMedia, Dodoma

Shirika la Umeme nchini (TANESCO) limeandika historia kwa kusaini mkataba wa kuzalisha umeme jua wenye thamani ya Bilioni 274.76 Kwa  kutumia teknolojia ya “Solar Photo Voltaic”Wenye uwezo wa kuzalisha megawatt 150 za umeme.

Mkurugenzi Mtendaji wa TANESCO Maharage Chande amesema hayo Jijini hapa leo Mei 29,2023 kwenye hafla ya utiaji saini Mkataba wa kwanza wa umeme nchini wa kuzalisha umeme wa jua wa megawati 50 Kishapu -Shinyanga mara baada ya kushudia utiaji saini huo baina ya TANESCO na Kampuni ya SINOHYDRO CORPORATION kutoka nchini China.

Amesema mradi huo utatekekezwa kwa awamu mbili ambapo kwa awamu ya kwanza zitazalishwa megawati 50 na awamu ya pili itahusisha uzalishaji wa megawati 100.

Amesema mradi huo utatekelezwa na Kampuni ya Sinohydro Corporation kutoka China ambapo gharama za mradi hadi ukamilike ni jumla ya shilingi bilioni 274.76 itakayohusisha ulipaji fidia Kwa watakaopisha eneo la mradi. 

“Huu ni mradi mkubwa kuwahi kutokea kuzalisha umeme kwa kutumia nishati ya jua hapa nchini na Katika ukanda wa Afrika Mashariki, tunapaswa kujivunia,”amesema Mkurugenzi huyo.

Chande amesema kusainiwa kwa mradi huo ni sehemu ya mpango wa Mapinduzi katika uzalishaji wa umeme Kwa kutumia vyanzo mseto katika sekta ya nishati nchini ili kufikia lengo la kuwa na megawati 5000 kwenye grid ya Taifa ifikapo 2025.

Naye Waziri wa Nishati,January Makamba akiwa shuhuda wa makubaliano hayo ametumia nafasi hiyo  kulitaka Shirika hilo(TANESCO), kufanya utafiti na kufanya upembuzi yakinifu katika maeneo yanayoweza kujengwa miradi ya umeme wa jua na upepo kabla ya fedha za miradi kupatikana .

Waziri huyo amesema kuwa kutokufanya upembuzi na tafiti mapema kunasababisha miradi kuchelewa kuanza  kutekelezwa kutokana kutafuta maeneo baada ya fedha kupatikana.

Amesema kuwa ili kwenye gridi kuwe na umeme wa uhakika inatakiwa kuwe na umeme wa aina zote yaani umeme wa jua,upepo,gesi na maji  ili ukikwama sehemu moja basi umeme mwingine ufanye kazi.

Aidha Makamba amemshukuru Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Dkt.Samia Suluhu Hassan kwa kuhakikisha washirika wa maendeleo wa Ufaransa(AFD) na Serikali ya Ufaransa ambao ndiyo wafadhili wa mradi huo kwa  kumuamini na kuikopesha Tanzania kiasi cha shilingi bilioni 274.76 kwajili ya mradi huo.

“Tunamshukuru Rais kwakuhakikisha washirika wa maendeleo wa ufaransa na serikali ya ufaransa inamuamini na kutupatia mkopo wa fedha hizo za mradi na ni mkopo wa awamu na awamu ya kwanza ndiyo utakamilisha ujenzi wa hizo megawati 50,”amesema.

Aidha ametoa wito kwa  wananchi wa Kishapu na Mkoa wa Shinyanga kwa ujumla kuhakikisha wanautunza mradi huo kwani unapita katika eneo kubwa la ekari 1000 hivyo siyo rahisi kuliwekea uzio eneo lote.

Pamoja na hayo amesema kuwa mambo yakikaa vizuri Serikali inampango wa kuzalisha umeme jua na umeme upepo katika mkoa wa Dodoma ambapo utazalishwa Zuzu umeme wa upepo  megawati 60 .

Utekelezaji wa mradi huo unatarajiwa kuanza Juni 2023 ambapo utachukua miezi 14 hadi kukamilika kwake chini ya ufadhili wa Mashirika ya maendeleo ya Ufaransa (AFD).